Lato z dzieckiem – jak chronić niemowlę przed przegrzaniem?

Lato to pora roku, która wielu z nas kojarzy się z wakacjami, spacerami i beztroską. Ale kiedy w rodzinie pojawia się maluszek, ta pora roku wymaga szczególnej uważności. Wysokie temperatury potrafią dać się we znaki dorosłym – a co dopiero dzieciom, które dopiero uczą się regulować temperaturę swojego ciała. Jak zatem zadbać o komfort i bezpieczeństwo niemowlaka, gdy z nieba leje się żar? Spokojnie – da się to zrobić z głową i bez zbędnej paniki.

Czy upały mogą być niebezpieczne dla małego dziecka?

Zdecydowanie tak – i to bardziej, niż mogłoby się wydawać. Noworodki i niemowlęta są szczególnie narażone na skutki wysokich temperatur, ponieważ ich układ termoregulacji nie jest jeszcze w pełni rozwinięty. Oznacza to, że ich ciała dużo szybciej się nagrzewają, a znacznie wolniej oddają ciepło. Dorośli się pocą, mogą napić się wody czy poszukać cienia – niemowlę nie ma takiej możliwości. Co więcej, jego cienka i delikatna skóra jest bardziej podatna na podrażnienia słoneczne, a małe ciałko bardzo szybko może ulec odwodnieniu. Dziecko nie musi nawet przebywać na słońcu – wystarczy zbyt ciepłe ubranko, brak przewiewu w wózku czy duszne mieszkanie. Dlatego tak ważne jest, by obserwować malucha i reagować zawczasu – zanim pojawią się pierwsze niepokojące objawy. Upalne dni nie muszą oznaczać stresu, ale wymagają większej uważności i świadomości ze strony rodzica.

Upały – 5 zasad, które musisz znać

Gdy temperatura przekracza 30°C, większość osób marzy o cieniu, wiatraku i szklance zimnej wody. Mogą to mieć właściwie „od ręki”, prosząc kogoś o pomoc lub samodzielnie dbając o swój komfort. Niemowlę niestety nie powie, że jest mu gorąco, że źle się czuje albo że coś mu przeszkadza. To zatem od rodzica zależy, czy maluch będzie czuł się komfortowo w letnie dni. Na szczęście, jest kilka prostych zasad, które naprawdę robią różnicę.

1. Unikaj spacerów w godzinach największego upału

Najlepiej wychodzić z dzieckiem na zewnątrz do godziny 10:00, a później dopiero po 17:00. W południe słońce operuje najmocniej, a betonowe chodniki i ulice potęgują uczucie gorąca.

2. Zapewnij odpowiednie nawodnienie

Karmione piersią niemowlęta nie potrzebują dodatkowej wody – pokarm mamy dostosowuje się do ich potrzeb. Ale mama – to już inna sprawa. Karmiąc piersią powinno się pamiętać, by pić dużo płynów! Warto wspomnieć, że dzieci karmione mlekiem modyfikowanym mogą – w porozumieniu z pediatrą – dostawać niewielkie ilości wody.

3. Utrzymuj odpowiednią temperaturę w mieszkaniu

Zamknij okna, zasłoń rolety i włącz wentylator. Pamiętaj jednak, by nie kierować go bezpośrednio na dziecko. Czasem wystarczy wilgotny ręcznik przy oknie, by choć trochę schłodzić wnętrze.

4. Ubieraj dziecko lekko i w jasne kolory

Podczas upałów świetnie sprawdzą się bawełniane, przewiewne ubranka w jasnych kolorach. Natomiast w domu maluszek może przebywać tylko w pieluszce. Pamiętaj, że lepiej założyć jedną warstwę mniej, niż jedną za dużo.

5. Obserwuj i reaguj

Jeśli dziecko jest ospałe, mocno spocone, płacze bez powodu lub ma rozgrzaną skórę – to mogą być pierwsze objawy przegrzania. Nie bagatelizuj ich i przenieś dziecko w chłodniejsze miejsce.

Zastosowanie tych zasad nie wymaga wielkiej rewolucji – raczej codziennej uważności i drobnych dostosowań. A zyskiem jest coś bezcennego: spokojny, bezpieczny maluszek i mama, która może naprawdę cieszyć się latem.

Upały a karmienie piersią

Wokół karmienia piersią w upalne dni narosło wiele mitów – a jeden z nich wciąż ma się zadziwiająco dobrze. Chodzi o przekonanie, że niemowlęciu karmionemu piersią w czasie upałów trzeba podawać dodatkowo wodę. Tymczasem jest zupełnie odwrotnie – dziecko nie potrzebuje niczego więcej poza mlekiem mamy. Mleko kobiece w naturalny sposób dostosowuje się do potrzeb maluszka. Gdy jest gorąco, pokarm staje się bardziej wodnisty i lepiej zaspokaja pragnienie. Dlatego właśnie tak ważne jest, by częściej przystawiać dziecko do piersi, nawet jeśli wydaje się, że „nie jest głodne”. Maluch może potrzebować tylko kilku łyków – i to jest całkowicie normalne.

Natomiast, jeśli dziecko karmione jest mlekiem modyfikowanym, pediatra może zalecić podanie niewielkiej ilości przegotowanej, ostudzonej wody między karmieniami. Ale i tu decyzję warto podejmować indywidualnie, nie „na wszelki wypadek”.

Co ciekawe, zdecydowanie bardziej niż dziecko, wody potrzebuje… mama! Nawodnienie mamy wpływa bezpośrednio na produkcję mleka. Warto więc pamiętać o regularnym piciu – najlepiej wody, ziół bezpiecznych w laktacji lub lekkich naparów.

Kremy z filtrem dla maluszków – jak wybrać bezpieczny kosmetyk?

Kiedy słońce świeci bez litości, instynktownie sięgasz po kremy z filtrem. Ale skóra niemowlęcia to zupełnie inna historia. Jest ona dużo cieńsza, delikatniejsza i bardziej przepuszczalna. Dlatego wybór odpowiedniego preparatu powinien być przemyślany i dostosowany do wieku dziecka.

Zanim jednak zaczniesz smarować maluszka od stóp do głów, pamiętaj: niemowląt do 6. miesiąca życia nie powinno się wystawiać na bezpośrednie działanie promieni słonecznych – nawet z kremem. Dla najmłodszych najlepszą ochroną będzie cień, przewiewna odzież i parasolka przeciwsłoneczna przy wózku.

Jeśli jednak krem jest konieczny – na przykład na rączki czy twarz podczas krótkiego spaceru – szukaj preparatu, który:

Zawiera wyłącznie filtry mineralne (fizyczne) – takie jak tlenek cynku lub dwutlenek tytanu, które odbijają promienie UV i nie przenikają w głąb skóry.
Ma wysoką ochronę – SPF 50+ – chroni przed promieniami UVA i UVB.
Jest bezzapachowy i hipoalergiczny – im mniej składników, tym mniejsze ryzyko podrażnienia.
Nie zawiera alkoholu, parabenów ani sztucznych barwników – minimalizm w składzie to klucz.
Ma potwierdzone bezpieczeństwo dermatologiczne i pediatryczne – pamiętaj, że najlepiej wybierać produkty rekomendowane przez specjalistów.

Dobrze też zrobić próbę uczuleniową, a więc nałożyć odrobinę kremu na niewielki fragment skóry i odczekać kilka godzin. Skóra niemowląt potrafi zareagować niespodziewanie nawet na najdelikatniejsze formuły.

Przegrzanie maluszka – objawy i postępowanie

Dziecko nie musi być wystawione na pełne słońce, by doznać przegrzania – wystarczy duszne pomieszczenie, zbyt ciepłe ubranko czy drzemka w wózku bez przewiewu. Przegrzanie może rozwinąć się szybko, dlatego tak ważne jest, by znać jego objawy i wiedzieć, jak reagować. Na co więc warto zwrócić uwagę?

Maluszek może być:

Nienaturalnie ciepły i wilgotny w dotyku – szczególnie warto sprawdzać kark i plecy.
Płaczliwy lub przeciwnie – ospały i apatyczny.
Zaczerwieniony, z rozgrzaną buzią.
Niechętny do jedzenia, z mniejszą ilością mokrych pieluszek niż zwykle.

To sygnały, że jego organizm ma problem z regulacją temperatury. Co wtedy robić?

Przenieś dziecko w chłodne, przewiewne miejsce, z dala od słońca i zaduchu.
Zdejmij nadmiar ubrań i pozwól skórze oddychać.
Przetrzyj ciało letnią, wilgotną ściereczką – zwłaszcza kark, pachy i zgięcia łokci.
Podaj pierś lub wodę – w zależności od wieku i sposobu karmienia – by uzupełnić płyny.
Obserwuj uważnie – jeśli stan nie poprawia się w ciągu kilkunastu minut, skontaktuj się z lekarzem.

Przegrzanie to nie przelewki – w skrajnych przypadkach może prowadzić nawet do udaru cieplnego. Ale odpowiednia reakcja w odpowiednim czasie potrafi bardzo wiele zmienić.

Latem wystarczy odrobina uważności i wiedzy, by stworzyć dziecku bezpieczną przestrzeń. Nie musisz więc rezygnować z wakacyjnych chwil – wystarczy przeżyć je mądrze.